20 فروردین: روز ملی فناوری هستهای
ايران در سال ۱۹۵۸، به عضويت آژانس بينالمللي انرژي اتمي (I.A.E.A) درآمد و در سال ۱۹۶۸، پيمان عدمتكثير سلاحهاي هستهاي (N.P.T) را امضا كرد و در سال ۱۹۷۰، آن را در مجلس شوراي ملي به تصويب رساند. آمريكا در سال ۱۹۶۷، اولين رآكتور تحقيقاتي ۵ مگاواتي آب سبك را به ايران فروخت و شركت آمريكايي (AMF)، اين رآكتور را در دانشگاه تهران نصب و راهاندازي كرد.
در سال 1353 سازمان انرژی اتمی ایران تشکیل شد. برنامۀ ايران در این سال این بود كه در مدت 20 سال، چرخۀ كامل سوخت را بومي كرده و بيست و سه هزار مگا وات برق را از طريق ۲۲ نيروگاه هستهاي تأمين نمايد. در سال ۱۳۵۷ با پيروزي انقلاب اسلامی، عمليات ساخت اين نيروگاهها از جانب كشورهاي غربي متوقف و در طول جنگ ايران و عراق تأسيسات موجود، چندين بار مورد حملۀ هوايي عراق قرار گرفت كه در اثر آن آسيبهايي به تجهيزات و ساختمانهاي موجود وارد شد. سال 1363، سال جانگرفتن دوبارۀ فعالیتهای هستهای ایران بود. جمهوری اسلامی، عزم خود را جزم کرده بود تا فعالیت رآکتور بوشهر را دوباره آغاز کند. به محض آغاز فعالیت دوباره در بوشهر، دولت عراق بارها این نیروگاه را مورد حمله قرار داد و همین امر سبب شد تا روند پیشروی و تکمیل پروژههای هستهای در ابتدای کار، بسیار کند شود. در سال 1364 تصمیم راهاندازی برنامۀ غنیسازی به وسیلۀ سانتریفیوژ اتخاذ شد.
پس از پایان یافتن جنگ تحمیلی، ایران در حال انجام اقدامات مختلفی برای تقویت برنامۀ هستهای خود بود. در زمان دولت هشتم ايران، اين دولت حاضر به پذيرش چند توافقنامه شد كه به تدريج كليۀ فعاليتها و مطالعات مرتبط با دانش اتمي در ايران را به حالت تعليق درآورد. در سال اول فعاليت دولت نهم جمهوري اسلامي ايران، ايران اعلام كرد که تعليق داوطلبانۀ غنيسازي به پايان رسيده است و با فك پلمب، فعاليتهاي UCF اصفهان را تحت نظارت آژانس، ادامه ميدهد. در تاريخ ۹ فوريۀ سال ۲۰۰۳ ميلادي، محمد خاتمي، رئيس جمهور وقت ايران، خبر از تهيۀ سوخت هستهاي توسط متخصصين ايراني براي نيروگاههاي هستهاي ايران داد.
در 20 فروردين ماه سال 1385 (9 آوريل۲۰۰۶)، دانشمندان ايراني موفق به توليد چرخۀ كامل سوخت هستهاي در مقياس آزمايشگاهي شدند و خبر دستيابى ايران به فناورى غنىسازى اورانيوم و راهاندازى يك زنجيرۀ كامل غنىسازى توسط سانتريفيوژهاى ساخت ايران اعلام شد. در پي موفقيت دانشمندان و متخصصان كشورمان در دستيابي به نسل جديدي از سانتريفيوژها در ايران و اعلام آن به آژانس بينالمللي انرژي اتمي، كشورمان در زمرۀ كشورهاي صاحب تكنولوژي در غنيسازي اورانيوم به شمار آمد و به كشورهاي عضو باشگاه اتمي پيوست. پس از آن با تصويب شوراى عالى انقلاب فرهنگى، به پاس قدردانى از تلاشهاى افتخارآفرين دانشمندان جوان ايرانى در دستيابى به فناورى صلحآميز هستهاى، 20 فروردين در تقويم رسمى ايرانيان، «روز ملى فناورى هستهاى» نام گرفت. فعاليتهاي مركز نظام ايمني هستهاي كشور طي سالهاي ۸۴ و ۸۸ از سوي آژانس بينالمللي انرژي اتمي مورد تأييد قرار گرفت.
«فناوری هستهای» عبارتست از توانایی تبدیل اورانیوم طبیعی از طریق شکافت اتمها به اورانیوم غنی شده که دارای کاربردهای علمی و صنعتی بسیار زیاد است. تبدیل اورانیوم به اورانیوم غنیشده، راههای مختلفی دارد که دو نوع رایج آن از طریق دستگاههای سانتریوفوژ و لیزر است. یکی از مهمترین موارد استفادۀ صلحآمیز از انرژی هستهای، تولید برق از طریق نیروگاههای اتمی است. در کشورهای پیشرفته صنعتی، از انرژی هستهای به صورت گسترده، در پزشکی استفاده میکنند. با توجه به شیوع برخی بیماریها، از جمله سرطان، ضرورت تقویت طب هستهای در کشورهای در حال توسعه، هر روز بیشتر میشود. موارد زیر از مصادیق تکنیکهای هستهای در علم پزشکی است:
تهیه و تولید کیتهای رادیو دارویی برای مراکز پزشکی هستهای،
تهیه و تولید رادیو دارویی به منظور تشخیص بیماری تیروئید و درمان آنها،
تهیه و تولید کیتهای هورمونی،
تشخیص و درمان سرطان پروستات،
تشخیص سرطان کولون، رودۀ کوچک و برخی سرطانهای سینه،
تصویربرداری بیماریهای قلبی، تشخیص عفونتها و التهاب مفصلی.
تکنیکهای هستهای برای شناسایی حوزههای آب زیرزمینی و هدایت آبهای سطحی و زیرزمینی و کشف و کنترل نشت و ایمنی سدها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. شیرین سازی آب شور دریا از دیگر مزایای فناوری هستهای است.
انرژی هستهای در بخش صنایع غذایی و کشاورزی هم کاربردهای بسیاری دارد. از انرژی هستهای در حوزههای کشاورزی و صنایع غذایی استفادههای فراوانی صورت میگیرد، از جمله: جلوگیری از جوانهزدن محصولات غذایی، کنترل و از بین بردن حشرات، به تأخیر انداختن زمان رسیدن محصولات، افزایش زمان نگهداری، کاهش میزان آلودگی میکروبی، از بین بردن ویروسهای گیاهی و غذایی، طرح باردهی و جهش گیاهانی چون گندم، برنج و پنبه.
موارد مصرف تکنیکهای هستهای در حوزۀ دامپزشکی نیز عبارتند از: تشخیص و درمان بیماریهای دامی، تولیدمثل دام، اصلاح نژاد دام، تغذیه، بهداشت و ایمنسازی محصولات دامی و خوراک دام.
https://parstoday.com
https://newspaper.hamshahrionline.ir
